Dyskopatia

Ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa

Problemy związane z kręgosłupem to bardzo powszechne zjawisko. Najczęściej dotyczą one odcinka
szyjnego oraz lędźwiowego. W tym artykule pochylimy się nad tym drugim zagadnieniem. Pewnie
wielu z was obiła się o uszy nazwa „dyskopatia odcinka lędźwiowego”. Być może usłyszałeś taką
diagnozę w gabinecie lekarskim lub przeczytałeś na wypisie z rezonansu magnetycznego. W pierwszej
chwili budzi ona strach, z czasem pojawia się coraz więcej pytań, a pacjenci zaczynają się zastanawiać
czym jest ta owiana złą sławą „dyskopatia ”.

JAk zbudowany jest kręgosłup ?

Zatem po kolei. Kręgosłup stanowi swego rodzaju kolumnę zbudowaną z leżących na sobie wertykalnie kości zwanych kręgami. Skoro kręgi są elementami kostnymi to jak w każdym innym miejscu naszego ciała muszą być czymś powiązane aby ich ruchomość względem siebie byłą neutralna dla funkcjonowania naszego organizmu. Na dodatek kręgosłup jako jedna z głównych części ciała człowieka, która przenosi obciążenia potrzebuje sporych zdolności amortyzujących. I tutaj pojawia się właśnie krążek międzykręgowy zwany także dyskiem, który leżąc pomiędzy dwoma kręgami zespala je ze sobą (oczywiście występuje tutaj jeszcze cała masa więzadeł, ale nie o tym :)) oraz amortyzuje siły działające wzdłuż kręgosłupa. Dysk budową wewnętrzną przypomina żel zamknięty w elastycznym opakowaniu. Składa się bowiem z jądra
miażdżystego (żelowej części) i otaczających go pierścieni włóknistych (elastycznej części). Tutaj
zaczyna się cała historia dyskopatii.

Czym jest DYSKOPATIA ?

Mechanizm jej powstawania jest następujący: żelowa część krążka wywierając ucisk na część elastyczną powoduje jej uwypuklenie. Długi ucisk, z dużą siłą może doprowadzać do pękania poszczególnych warstw elastycznych części, aż w końcu dochodzi do przerwania ciągłości całej wartswy zewnętrznej i żel ze środka wylewa się na zewnątrz. Aby lepiej zrozumieć opisaną sytuacje proponuję szybkie doświadczenie. Weź tubkę z pastą do zębów i zacznij ją mocno ściskać z jednej strony, to co zaobserwujesz zobrazuje sytuacje zachodzącą w dysku. Pasta zacznie przesuwać się w jedną stronę powodując uwypuklanie się tubki. Wyobraź sobie teraz, że jesteś w stanie tak mocno scisnąć tubkę, że w miejscu największego nacisku pasty pękna ona i zawartość wylewa się na zewnątrz – ta sytuacja to ostatni etap schorzenia krążka międzykręgowego tzw. sekwestracja czyli potoczne „wypadnięcie dysku”. Jednak aby do tego doszło musi trwać pewien proces – proces uszkodzenia dysku podzielony na etapy. Najpierw jest uwypuklenie, następnie pękają poszczególne warstwy zewnętrzne, potem pozostaje już tylko jedna warstwa zewnętrzna, a potem następuje całkowite przerwanie ciągłości. Te etapy to w kolejności: bulging, protruzja, prolapsja, ekstruzja/sekwestracja. Trudne nazwy, ale teraz już wiecie czym są. Przeważnie proces ten trwa jakiś czas.

Jak dochodzi do dyskopatii?

Zdarza się, że ludzie pracują sobie na zniszczenie krążka latami. Ale jak do tego dochodzi? Dysk jak każda inna część naszego organizmu potrzebuje substancji odżywczych. W normalnych warunkach dostarczane są one z krwią, ale krążek odżywia się inaczej. Nie pobiera składników z krwii, z a kręgów pomiędzy, którymi leży. Zjawisko to nazywane jest osmozą. Aby mogło zaistnieć w prawidłowy sposób potrzebny jest naprzemienny ucisk i dekompresja. Kiedy do tego dochodzi? Podczas ruchu! A zatem tak RUCH TO ZDROWIE. W związku z czym gdy cały nasz dzień spędzamy w statycznych pozycjach np. siedzącej okradamy nasze dyski z tego co im się należy! Dodajmy do tego przykurcze mięśniowe ustalające poszczególne części ciała w nieprawidłowych pozycjach, kompensacje wywołane np. różnymi urazami, brak odpowiedniego nawodnienia (krążek w dużej mierze składa się z wody) i przepis na dyskopatię gotowy.

Ruch a ból pleców

Należy to zapamiętać, że aby kręgosłup był zdrowy, trzeba pokochać ruch. Warto także pamiętać, że ten ruch musi być dostosowany, ponieważ czynników pobocznych mających wpływ na sytuację (np. wspomniane kompensacje) jest wiele, a nieodpowiednio dobrana aktywność fizyczna niestety też nie jest dobra. Dlatego najlepiej skonsultować się w tym zakresie z odpowiednio wykwalifikowaną osobą. Sam dysk często nie jest
bolesny po za stanem bólowym zwanym lumbago – tzw. postrzał. Najczęściej na skutek
nieergonomicznie wykonanej pracy pojawia się nagły ból w odcinku lędźwiowym, który ma charakter
miejscowy, a związany jest często właśnie z pęknięciem jednej z zewnętrznych elastycznych warstw
krążka. Gdy stan zapalny ustępuje powinny także ustąpić dolegliwości bólowe. No właśnie powinny,
ale kształt i pozycja dysku już nie wraca do poprzedniego ułożenia. I tu się sytuacja komplikuje, ponieważ w okolicy miejsca, w którym najczęściej uwypukla się krążek przebiegają w odcinku
lędźwiowym nerwy unerwiające kończynę dolną.

Rwa kulszowa

Gdy na skutek zmniejszenia miejsca poprzez uszkodzony dysk dojdzie do zapalenia korzonka nerwu mamy do czynienia z rwą. Najczęściej owianą złą sławą rwą kulszową, ponieważ zapaleniu ulegają korzonki tworzące nerw kulszowy. Spektrum objawów jest na prawdę bogate, ale gwarantuję, że jeśli kogoś to spotkało to wie o czym piszę. Struktury nerwowe bardzo nie lubią ciasnoty i stanu zapalnego, stąd gdy dojdzie do takiej sytuacji należy udać się do specjalisty. Dyskopatia w skrajnych przypadkach kończy się operacją, gdy żelowa zawartość wylewa się w stronę struktur nerwowych powodując niebezpieczne objawy, konieczne jest odbarczenie chirurgiczne. W wielu jednak przypadkach, szczególnie na wcześniejszych etapach schorzenia można sobie pomóc.

Co zrobić?

Pamiętając, że uszkodzony dysk nie odzyskuje swojej pierwotnej postaci (choć zdarzają się przypadki resorpcji) należy zacząć o niego dbać by zatrzymać proces degeneracyjny, zapobiec mu lub jeśli jeszcze się da to cofnąć go. A recepta na to jest prosta: odpowiednia forma ruchu, odpowiednia ilość snu i odpowiednia ilość nawodnienia. Zatem istotne jest aby korzystać z pomocy specjalistów, którzy wskażą drogę do aktywności ruchowej, pomogą w likwidacji przykurczów, pomogą dostrzec i walczyć z kompensacjami oraz manualnie poprawię grę stawową poszczególnych segmentów kręgosłupa.

UMÓW SIĘ NA WIZYTĘ

 

 

 

 

 

autor: mgr Adrian Blok